Bilim İnsanları Tek Tek Yanıtladı: 7 Soruda ‘Kanal İstanbul’ Projesi

Kanal İstanbul la ilgili tartışmalar sürerken geçtiğimiz gün İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin İBB Kıbrıs Escort mesken sahipliğinde Kanal İstanbul Çalıştayı’ gerçekleştirildi

Kanal İstanbul un en çok tartışılan hususlarından biri su kaynaklarının yok olacağı ve Kuzey Ormanları’nın ziyan göreceği ile ilgili

ÇED raporuna nazaran Melen Barajı ndan getirilecek su Magosa Escort Kanal İstanbul nedeniyle kaybedilecek su ölçüsünün 34 katı olacak Kesilecek ağaç sayısı da 201 bin

Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof Dr Doğanay Tolunay yaptığı sunumda Melen Barajı tamamlansa bile suyunun yetmeyeceğini belirtti Kanalın su alanlarını yok edeceğini belirten Tolunay kesilecek ağaç sayısının da gerçeği yansıtmadığını şu biçimde açıkladı 201 bin ağaç kesilecek deniyor lakin en az 400 bin ağaç kesilecek Zira sekiz santimden küçük fidanlar ağaç olarak sayılmamış Üstelik orman demek yalnızca ağaç demek değildir 450 hektar ormanlık alanı kaybedeceğiz Raporda öğrencilerimin yapmayacağı yanlışlar var

Kanal İstanbul un tartışılan bir öbür başlığı ise beklenen İstanbul Depremi ni tetikleyip tetiklemeyeceği ÇED raporuna nazaran Marmara Fayı Kanal İstanbul güzergâhına uzak ve rastgele bir tehlike yok Lakin İTÜ emekli öğretim üyesi Jeofizik Mühendisi Prof Dr Haluk Eyidoğan kanalın sarsıntı riskini artıracağını belirterek yeni bir tehlikeye de dikkat çekiyor

Küçükçekmece Gölü nün 11 12 kilometre güneyinde yapılaşmanın en ağır olacağı yerde Orta Marmara Fayı var Önümüzdeki 30 yıl içinde yedi ve daha büyük bir zelzele üreteceği kestirim ediliyor Bu fayın yanına nüfus yığıyorsunuz Riski bir biçimde tetikliyorsunuz artırıyorsunuz Bunun dışında Küçükçekmece Gölü içinde 2014 ve 2016 da yapılan jeolojik çalışmalarda kuzey güney taraflı faylar bulundu Bunlar canlı faylar Bu fayların sarsıntı yaratma riski bilhassa incelenmesi lazım Kanal boyunca jeofizik kesitlerde birtakım faylar çizilmiş Bu faylar canlı midir ‘ Ölü müdür ‘ bunun değerlendirmesi yapılmamış İleride harekete geçebilir mi ‘ Bu manada ÇED raporu yetersiz

ÇED raporuna nazaran kanalın maliyeti 75 milyar TL olacak Kanalın etrafında da 500 bin nüfuslu yeni yerleşim yeri kurulacak

İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu İdaresi ve Siyaset Bilimi Kısmı öğretim üyesi Doç Dr Pelin Giritlioğlu sayıların gerçekçi olmadığını şu sözlerle açıklıyor

Kanal İstanbul asrın ekokırım projesi Bir kentin doğal ömür kaynaklarını orman alanlarını su havzalarını meralarını bitiren bir proje Büsbütün buraların vasfını bitirip yapılaşmaya yol açan bir emlak projesi Hâlbuki projenin ortaya çıkış maksadı Boğaz trafiği ve güvenliği ile ilgiliydi Çok büyük bir inşaat rantı olduğunu görüyoruz Fakat bunu da fal bakarak görüyoruz Zira rapor bunları söylemiyor Maliyeti 75 milyar lira deniliyor Yalnızca 8 tane Boğaz Köprüsü nden daha büyük köprü yapılacak 3 köprü maliyeti 2 5 milyar dolardı Köprünün maliyeti en az yaklaşık 130 milyar TL olacak Neredeyse iki katı Pekala bu parayı neden buraya harcıyoruz Hâlâ beş sınıf bir ortada okuyan okullar varken bu kaynağı neden buraya harcıyoruz

Yaban hayatı uzmanı ve WWF Türkiye Tabiat Muhafaza Yöneticisi Dr Sedat Kalem muhtemel riskleri unsur madde anlattı

Halen tek başına Hollanda İngiltere üzere ülkelerden daha güçlü bir floraya sahip olan İstanbul da ekolojik bakımdan sürdürülebilir ya da tabiatla uyumlu ömür hayal olacak

Botanik Pahalar Aralarında global ve ulusal ölçekte az ve tehlike altında olan tiplerin de bulunduğu çok sayıda bitki türü topluluğu İstanbul da yok olma riskiyle karşı karşıya kalacak

Yaban Hayatı Kuşlar memeliler ve başka canlılar için değerli üreme göç ve kışlama alanı olan Küçükçekmece Sazlıdere ve Terkos gölleri ile etrafındaki doğal alanlarda habitatların ziyan görmesi ile İstanbul daki canlı popülasyonları değerli ölçüde azalacak

İlk kere ismini 2011 de duyduğumuz Kanal İstanbul projesinin birinci ortaya çıkış maksadı Boğaz ın trafik yükünü hafifletmek

Ancak bilhassa ulaştırma konusunda uzmanlar bunun aksini söylüyor Prof Dr Haluk Gerçek İstanbul Boğazı nda kazaların istatistiksel olarak azaldığını söyleyerek şunları anlattı

Kanalın yapılma nedeni olarak görülen İstanbul Boğazı ndaki trafik daima azalma eğiliminde Petrol rezervlerinin azalması Rusya nın petrol ihracatını Baltık Denizi nde yapması boru sınırları ve gemi boyutlarının büyümesi İstanbul Boğazı ndaki trafiği azalttı Yakın Doğu Üniversitesi nden Prof Dr Derin Orhon da birinci planlara nazaran kanal derinliğinin 25 metre olduğunu lakin sonradan bunun 21 metreye çekildiğini bu derinliğin de yük ve petrol tankerlerinin geçişi için uygun olmadığını söyledi Orhon projeyi bir yanlışlıklar komedisi olarak kıymetlendirdi

Hacettepe Üniversitesi Etraf Mühendisliği Kısmı emekli öğretim üyesi Öğretim Üyesi Prof Dr Cemal Saydam yeni bir kanal açılması durumunda Karadeniz in daha fazla Marmara’ya yük bindireceğini bunun da Marmara Denizi ni öldüreceğini şu sözlerle belirtiyor

Marmara Denizi Karadeniz ile Ege Denizi’nin hasta doğan bir çocuğu Uygunlaşması imkânsız Boğaz yoluyla gelen Karadeniz suyunun jet akımıyla Marmara ya karışmasıyla Marmara Denizi verimli bir deniz haline geliyor Karadeniz doldurulacak deniyor Bu jet akımı o dolguyu da Marmara ya taşıyacak Siz bu sisteme ikinci bir kanal yaparsanız sistem mahvolacak Marmara Öldüm ölüyorum’ diyor Deniz bilimciye sorulmadığı için bir hilkat garibesi ile uğraşıyoruz

ÇED raporunda yer alan bilgilere nazaran Yarımburgaz Mağarası üzere tarihi yerler Kanal İstanbul projesinden çok önemli biçimde etkilenmeyecek

Ancak ICOMOS Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Türkiye Ulusal Komitesi Lideri Prof Dr İclal Dinçer aksini düşünüyor

Küçükçekmece Gölü etrafında 1970’li yıllarda 1 2 ve 3 derece arkeolojik sit alanları mevcut Bu alanların bir kısmı sular altında kalıyor Bir kısmı ise çabucak kıyısında kalıyor ÇED raporunda bu alanlar için taşınma üzere teklifler sunulmuş ya da az etkilenecek üzere tabirler kullanılmış Tabanından çabucak tankerlerin geçtiği bir yerin etkilenmemesi mümkün değil ÇED raporunun bilimsel niteliğinin kâfi olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim