Değişen dünya alaka yaşama biçimimizi de büyük ölçüde değiştirdi ve ortaya ‘manipülatör’ olarak isimlendirebileceğimiz tarafların çıkmasına neden oldu. Birçok vakit güzel makus devam eden bir alakanın içindeyken karşı tarafı bu formda isimlendirmek istemesek de gerçekler ne yazık ki bundan çok farklı olabilir.
Bu evrede, partnerinizin size gaslighting yapıp yapmadığını anlamak için her vakit şu yararlı bilgilere başvurabilirsiniz!
???
1. Gasligting günümüzde pek çok ilgide şuurlu yahut bilinçsiz halde oluşabiliyor.
Özellikle gençler ortasında yaygınlaşan ve yılın sözlerinden olan gaslighting, günümüzde pek çok ilgide ortaya çıkan bir durum. Mana olarak ise tarafların birbirine şuurlu yahut bilinçsiz formda uyguladığı ruhsal baskı ve taciz durumlarını tabir ediyor.
2. Gaslighting kişinin kendinden kuşku duymasına neden oluyor.
Gasligting; kişiyi kendi algısını, hafızasını, bir başka deyişle akıl sıhhatini sorgulamaya iten epey tehlikeli bir yönlendirme biçimi. Karşı tarafın uyguladığı ruhsal baskı nedeniyle bireyde kendine karşı kuşku duyma ve öz inanç eksikliği üzere problemler ortaya çıkarıyor.
3. Gaslighting makus gidişatı inkar etmeye pürüzdür.
Gaslighting’in en tehlikeli özelliği fark edilmesinin ziyadesiyle güç olmasıdır. Farklı ruhsal araçlarla kişinin kendi sıhhatinden kuşku duymasına neden olan gaslighting hadiselerinin birçoklarında ilgi güzellemesi yapılır. Ortaya çıkan inkar ve yalanlama hali nedeniyle baskı uygulanan taraf, bağdan pek şaddır ve onu sorgulamayı aklına bile getirmez.
4. Gaslighting teriminin geçmişi epey eski.
Gasligting terimi, Gas Light (Gaz Lambası) isimli 1938 üretim bir oyundan geliyor. Bir öteki görüş ise tabirin 1940’larda yayınlanan ve Ingrid Bergman’ın başrol oynadığı bir sinemadan geldiği tarafında. Her iki üretim da berbat niyetli bir kocanın, eşini akıl sıhhatini yitirdiğine inandırmak için başvurduğu metotları husus ediniyor. Lakin gaz lambasının söndürülmesiyle birlikte gerçekler ortaya çıkıyor.
5. “Peki gaslighting nasıl anlaşılır?” dediğinizi duyar üzereyiz.
Gaslighting 3 evreyi takip ederek gelişiyor. İkili ilgilerde baskın olan bu durum sırasıyla; idealleştirme, değersizleştirme ve gözden çıkarma biçiminde ilerliyor. Uzmanlara nazaran uzun müddet devam eden durumlar epeyce tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor.
6. Manipülatör kişi çoklukla kendini birinci başta belirli etmez.
İlk evrede, manipülatör birey karşı tarafı kendine hayran bırakıyor ve birlikteliğin kusursuz olduğu algısı yaratıyor. İkinci ve en güç basamakta, tam zıddı bir atılım yaparak karşı tarafı bedelsiz ve sıkıntılı biri olduğuna inandırıyor. Son kademede ise karşı tarafı terk etmeyle tehdit ederek işleri onun için düzgünce zorlaştırıyor ve bu dikteye maruz kalan kişinin kendisinden sık sık özür dilemesini, etrafında el pençe divan durmasını sağlıyor.
7. Gaslighting en çok evliliklerde gözleniyor.
Gaslighting çoklukla otorite sahibi kişinin kendinden rütbe yahut yaş olarak daha düşük olan birine baskı uygulamasıyla başlıyor. Ebeveyn-çocuk, patron-işçi üzere bağlarda gözlenmekle birlikte, ülkemizde en çok evliliklerde görülüyor. Toplumumuzdaki erkek otoritesi daha yüksek olduğundan çoğunlukla manipüle edilenler ise ne yazık ki bayanlar yahut çocuklar oluyor.
8. Gaslighting bireye farklı doğruları yavaş yavaş kabul ettirme eğilimindedir.
Gaslighting çoklukla, kişinin ailesi ve arkadaşlarıyla olan münasebetinin kesilmesiyle başlıyor. Epey saf ve pak hislerle söyleniyor sanılan ‘Seni kıskanıyorlar’, ‘Kötülüğümüzü istiyorlar’ üzere cümlelerse birinci evreye giriş olarak nitelendiriliyor. Vakitle etrafından izole olan kişi yalnızca karşı tarafın dediklerine inanmaya başlayarak gerçeklik algısını ve fikirlerini, hasılı kişiliğini kaybetmiş oluyor.
9. En sık kullanılan gaslighting cümleleri size pek de yabancı gelmeyecektir…
Gaslighting kuşkusu varsa şu cümlelere dikkat!..
-
Çok hassas ve kırılgansın.
-
Hiçbir şeyi hakikat düzgün beceremiyorsun.
-
Sana bu türlü olacağını söylemiştim.
-
Sen güzel değilsin, tedavi görmelisin.
-
Her şeyi benden bekleme. / Sen hiçbir şeyi bensiz yapamıyorsun.
-
Biraz güçlü olsana.
-
Konuyu çok abarttın.
-
Bu kadar kötüysem neden benimle birliktesin?
-
O kelamları hudut harbiyle söyledim!
-
Sana asla ziyan vermem!
10. Gaslighting çoğunlukla yakın etraftan biri tarafından yapılır.
Gaslighting tekniğine başvuran bireyler çoklukla yakın etraftaki tanıdıklardır. Bu nedenle bu bireyle ortaya ara koymak güç olur ve doğal olarak manipülasyon düzeyi giderek şiddetlenir. Buradaki birinci adım gaslighting çemberinden çıkarak ortaya ara koymak, bunun için de gereken ruhsal takviyesi almak. Zira çoklukla tanıdıktan gelen bir gaslighting’i tek başına itiraf etmek ziyadesiyle sıkıntı olabilir.
11. Gaslighting ile uğraşta en tesirli metot öz itimat kazanımı.
Sorunun en kolay tahlili ise alaka sırasında yitirilen benlik hürmetini tekrar kazanmaya bakıyor. Kendi hislerine ve zekasına güvenmek, öz hürmetin birinci kademeleri olarak devreye giriyor. Sürekli partnerini dinleyen ve onun dediklerine inanan kişi çeşitli kişilik ve his durum bozuklukları ile karşılaşabiliyor. Bu durumsa kendi gerçekliğini yitirmesi, tek başına var olamayacağına inanması, çok husus ve alkol kullanımı üzere daha tehlikeli süreçlere evriliyor.
12. Farkındalık sonrası kendini savunmak ve harekete geçmek değerli.
Kişi gerçekleri doğrulamak için diğerinin fikirlerine muhtaçlığı olmadığını anladığında gaslighting durumu da otomatikman ortadan kalkıyor. Zira böylelikle aslında bir müddettir kandırıldığını ve duyduklarının gerçek olmadığını da fark ediyor. Bu farkındalık sonrasında kişinin tekrar kendi ayakları üzerinde durması, kendini savunması ve güçlenmesi büyük ehemmiyet taşıyor.
13. Gaslighting fark edildiği anda bağlantıyı sonlandırmak gerek!
Gaslighting hareketlerinin fark edilmesiyle birlikte bağlantıyı sonlandırmak en hakikat atılım. Karşı tarafın yaptıklarını fark eden ve kendine hürmetini yine kazanan kişi için alışılan etrafın dışına çıkmak ayrıyeten değerli. Bu evrede uzmanlardan, güvenilen tanıdıklardan yahut arkadaş etrafından takviye almak; olan biteni etraflıca anlatmak da yararlı olabiliyor. Lakin en temelde kişinin kendi kendine ayakta kalabileceğine, kimseye gereksinimi olmadığına inanması ve doğal ki bunun için çabalaması gerekiyor. ?
