NATO, Türkiye'nin talebi üzerine bugün inanılmaz toplanacak. Türk askerinin İdlib'de amaç alınmasının akabinde, NATO'nun mümkün bir savaş durumunda '5.madde' kapsamında Türkiye'ye askeri dayanak verip vermeyeceği de tartışma konusu.
İdlib'de 33 askerimizin şehit olmasının akabinde Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile görüştüğü açıklandı. Görüşmede NATO’nun İdlib’deki gelişmelere ait nasıl devreye gireceği ve rejimin hücumlarına karşı alınabilecek tedbirlerin ele alındığı öğrenildi.
Stoltenberg ataklara son verilmesi davetinde bulundu
Görüşmenin akabinde NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Suriye rejimi ve destekçisi Rusya’nın İdlib’deki ataklarını kınadı. Stoltenberg, açıklamasında hücumlara son vermeleri davetinde bulundu.
NATO, Türkiye'nin talebi üzerine bugün fevkalâde toplanacak
Türkiye'nin Suriye'de amaç alınması karşısında 5'inci maddeyi işletilebilir mi?
Saldırı sonrasında, NATO üyesi ülkelerin korunması için müdahaleyi içeren Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 5'inci unsuru yeninden gündeme geldi.
Peki ittifak, üyesi Türkiye'nin askeri varlığının Suriye'de amaç alınması karşısında 5'inci maddeyi işletebilir mi? Mutabakat ne diyor?
“Saldırı tüm müttefik ülkelere yapılmış sayılır”
Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 5'inci unsuru şöyle:
“Taraflar, Kuzey Amerika'da yahut Avrupa'da içlerinden bir yahut daha birçoklarına yöneltilecek silahlı bir akının hepsine yöneltilmiş bir atak olarak değerlendirileceği ve şayet bu türlü bir akın olursa BM Yasası'nın 51. Unsurunda tanınan kişisel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için kişisel olarak ve başkaları ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen aksiyonlarda bulunarak akına uğrayan taraf ya da taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır.
Böylesi rastgele bir hücum ve bunun sonucu olarak alınan bütün tedbirler derhal Güvenlik Konseyi'ne bildirilecektir. Güvenlik Kurulu, memleketler arası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli tedbirleri aldığı vakit, bu tedbirlere son verilecektir.”
Peki hangi şartlarda muhtemel müdahale mümkün?
Antlaşmanın 6'ıncı hususunda ise muhtemel müdahalenin, atağın meydana geldiği bölgeye işaret edilerek hangi şartlarda mümkün olduğu açıklanıyor:
“Madde 5 açısından, taraflardan bir ya da daha birçoklarına karşı silahlı akın, aşağıdakileri de kapsar: – Tarafların Avrupa ya da Kuzey Amerika'daki topraklarına, Fransa'nın Cezayir bölgesine, Türkiye topraklarına yahut taraflardan rastgele birinin egemenliği altında olan ve Yengeç Dönencesi'nin kuzeyinde yer alan adalara yapılan silahlı akın; – Bu topraklarda ya da bu toprakların üzerindeki hava alanında bulunan, ya da Antlaşma'nın yürürlüğe girdiği tarihte taraflardan rastgele birinin işgal kuvvetlerinin üslenmiş bulunduğu rastgele bir Avrupa toprağında yahut Akdeniz'de, ya da Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki Kuzey Atlantik bölgesinde bulunan tarafların rastgele birine ilişkin kuvvetlere, gemilere, ya da uçaklara yapılan silahlı taarruz.”
